Zmiana czasu to coroczna praktyka, która od lat budzi kontrowersje. Jej celem jest lepsze dostosowanie naszego rytmu dobowego do warunków oświetleniowych, co ma poprawiać produktywność i oszczędzać energię. W 2025 roku przestawimy zegarki na czas letni w nocy z 29 na 30 marca – przesuniemy wskazówki z godziny 2:00 na 3:00, co oznacza godzinę snu mniej.
Historia zmiany czasu – skąd się wzięła ta praktyka?
Pierwszą osobą, która wpadła na pomysł zmiany czasu, był Benjamin Franklin. W XVIII wieku zauważył, że ludzie nie dostosowują swojego trybu życia do naturalnego światła, przez co marnują energię na sztuczne oświetlenie. Choć koncepcja Franklina była bardziej humorystyczną propozycją niż realnym planem, temat wrócił pod koniec XIX wieku, a na szeroką skalę zmiany czasu zaczęto stosować w XX wieku.
Pierwszym krajem, który wprowadził zmianę czasu, były Niemcy – zrobiły to w 1916 roku, podczas I wojny światowej, by oszczędzać paliwo. Niedługo później rozwiązanie to przyjęły inne kraje, m.in. Wielka Brytania i Stany Zjednoczone.
W Polsce zmianę czasu wprowadzono w 1977 roku i od tamtej pory stosuje się ją nieprzerwanie. Wcześniej miała ona charakter epizodyczny – po raz pierwszy zegarki przestawiono w 1919 roku, a potem kilkukrotnie w okresie międzywojennym i po II wojnie światowej.
Zmiana czasu na świecie – kto jeszcze ją stosuje?
Obecnie zegarki przestawia się w około 70 krajach, choć wiele państw zrezygnowało z tej praktyki. W Europie czasu nie zmieniają m.in.: Islandia, Białoruś, Rosja, Turcja.
W Stanach Zjednoczonych zmiana czasu obowiązuje w większości stanów, ale Arizona i Hawaje nie stosują tej zasady. Podobnie jest w Australii, gdzie tylko wybrane regiony przestawiają zegarki.
W Ameryce Południowej zrezygnowały z tej praktyki Chile i Brazylia, które uznały, że korzyści z przesuwania czasu są niewielkie.
Czy zmiana czasu zostanie zniesiona?
Od kilku lat w Unii Europejskiej toczy się dyskusja na temat rezygnacji ze zmiany czasu. W 2018 roku przeprowadzono konsultacje społeczne, w których większość obywateli opowiedziała się przeciwko tej praktyce. W efekcie Parlament Europejski przyjął projekt zniesienia zmiany czasu, ale państwa członkowskie nie podjęły ostatecznej decyzji. Pandemia COVID-19 wstrzymała te plany, a obecnie temat nie jest priorytetem.
Według propozycji do 2026 roku państwa UE miałyby zdecydować, czy pozostaną przy czasie letnim czy zimowym. Na razie jednak nadal obowiązuje dotychczasowy system, więc w 2025 roku czeka nas kolejna zmiana czasu.
Kiedy zmiana czasu w 2025 roku?
Jeśli zastanawiasz się, kiedy przestawiamy zegarki w 2025 roku, oto kluczowe informacje:
Zmiana czasu na letni: w nocy z 29 na 30 marca (przesunięcie zegara z 2:00 na 3:00).
Zmiana czasu na zimowy: w nocy z 25 na 26 października (przesunięcie z 3:00 na 2:00).
Choć temat zniesienia zmiany czasu wciąż powraca, na razie zegarki będziemy przestawiać jak dotychczas. Dla wielu oznacza to krótszy sen i chwilowe zaburzenie rytmu dobowego – warto więc przygotować się na tę zmianę, dbając o regularny sen i stopniowo dostosowując organizm do nowego czasu.
