Zapraszamy na kolejny odcinek historii częstochowskiego AZS-u. Tym razem Pan Wiesław Pięta opowie nam o podnoszeniu ciężarów oraz strzelectwie sportowym.
Podnoszenie ciężarów
Kolejną sekcją, która przyniosła częstochowskiemu AZS-owi wiele medali, jest sekcja podnoszenia ciężarów. Jej założycielem był student ówczesnej Wyższej Szkoły Inżynierskiej – Euzebiusz Sieja. Pod koniec lat 50. w Polsce panowała moda na kulturystykę i rzeźbienie sylwetki. Podnoszenie ciężarów było naturalnym uzupełnieniem tych zainteresowań, wspierając rozwój siły i muskulatury.
Warunki do uprawiania tego sportu były wówczas skromne – zawodnicy trenowali m.in. w garażach Politechniki Częstochowskiej czy w małej salce przy obecnej ulicy Dąbrowskiego (również należącej do Politechniki). Na początku aż 34 zawodników zgłosiło chęć trenowania tej dyscypliny. Przez krótki czas funkcjonowała także osobna sekcja kulturystyki.
Po raz pierwszy częstochowscy sztangiści zadebiutowali w mistrzostwach Śląska w 1959 roku. Euzebiusz Sieja i Michał Wrotkowski zdobyli tam medale. W tym samym roku, w hali przy ulicy Pułaskiego, odbył się pokazowy mecz AZS Częstochowa – AZS Wrocław (w składzie wrocławskiego zespołu znajdował się m.in. medalista mistrzostw świata), który cieszył się ogromnym zainteresowaniem.
Dwa lata później AZS zdobył swój pierwszy medal na mistrzostwach Polski seniorów – za sprawą Michała Wrotkowskiego. Sekcja kulturystyki także odnotowała sukcesy – student Politechniki Częstochowskiej, Mieczysław Połacik, zajął drugie miejsce w pięcioboju podczas mistrzostw Warszawy. Konkurencje obejmowały: przysiady ze sztangą, wyciskanie sztangi leżąc, układ gimnastyczny, prezentację w trzech postawach oraz dwuminutowy pokaz muskulatury. Połacik zdobył także brązowy medal na mistrzostwach Polski seniorów, a mistrzem Polski juniorów został Zbigniew Bojanowski.
Pod koniec lat 60. kierownikiem sekcji został Bogdan Mokranowski – późniejszy sędzia Igrzysk Olimpijskich. Niestety, w kolejnych latach zainteresowanie kulturystyką i podnoszeniem ciężarów w środowisku akademickim malało. W latach 70. sekcję zlikwidowano i przekazano do Wręczycy.
Sport ten został jednak w Częstochowie reaktywowany, głównie dzięki profesorowi Wiesławowi Pilisowi (ówczesnemu wykładowcy Akademii im. Jana Długosza) oraz byłemu zawodnikowi – Waldemarowi Chwastowskiemu. Zawodnicy zyskali wówczas lepsze warunki – pomieszczenie treningowe w budynku przy Al. Armii Krajowej, które do dziś funkcjonuje i kształci kolejne pokolenia ciężarowców.
Na duże sukcesy trzeba było czekać do 2010 roku, gdy Katarzyna Ostapska i Sandra Spyra zdobyły brązowe medale na Młodzieżowych Mistrzostwach Europy. Spyra stanęła również na podium mistrzostw Polski.
W 2014 roku do AZS Częstochowa dołączył Łukasz Grela, który już dwa lata później zdobył brązowy medal mistrzostw Europy oraz tytuł Akademickiego Mistrza Świata – sukces ten powtórzył Adrian Pawlicki, wielokrotny medalista mistrzostw Polski.
Nieco wcześniej, w 2011 roku, AZS był potęgą w młodzieżowych mistrzostwach Polski, zdobywając drużynowo pierwsze miejsce. Rok później drużyna awansowała do I ligi podnoszenia ciężarów – najwyższego poziomu rozgrywek krajowych.
W ostatnich latach wyróżnił się także Łukasz Mruk – zdobywca srebrnych medali mistrzostw Polski seniorów (dwubój: 293 kg, podrzut: 166 kg – Gdańsk, 4–6 czerwca 2021). W 2025 roku ponownie stanął na podium tej imprezy.
Warto wspomnieć również uczestników Letniej Uniwersjady w Tajpej w 2017 roku: Szymona Rotnickiego, Damiana Szczepanika i Adriana Pawlickiego.
Sekcja podnoszenia ciężarów zdobyła dotąd 20 medali mistrzostw Polski seniorów i seniorek. Obecnym trenerem sztangistów jest Waldemar Chwastowski.
________________________________________
Strzelectwo
Sekcja strzelectwa została powołana w 1964 roku z inicjatywy ppłk. Krzysztofa Beskiego – kierownika Studium Wojskowego przy Politechnice Częstochowskiej. Podobnie jak w przypadku podnoszenia ciężarów, brakowało odpowiednich warunków do uprawiania tej dyscypliny. Przysposobienie wojskowe było wówczas obowiązkowym przedmiotem, a Beski, wraz z Wojciechem Ruszkowskim, rozpoczął poszukiwania zawodników do nowej sekcji. W działaniach tych wspierał ich również Leszek Łaciński.
W latach 70. dużą rolę w rozwoju sekcji odegrał Włodzimierz Kołodziejczyk. Największe sukcesy częstochowscy strzelcy osiągali w mistrzostwach Polski AZS-ów oraz mistrzostwach Śląska. Startowali również w młodzieżowych zawodach o Srebrny Muszkiet. Wyróżniającymi się zawodnikami byli: Urszula Pawelec, Elżbieta Kącka i Leszek Urban.
Dzięki przysposobieniu wojskowemu trenowano również w szkołach, a Ruszkowski organizował zawody w częstochowskich liceach, pozyskując młodych adeptów strzelectwa. Z jego inicjatywy w 1988 roku otwarto strzelnicę przy ulicy św. Andrzeja.
W latach 90. znaczącą postacią była Anna Trąbska – medalistka Drużynowych Mistrzostw Europy juniorek, wicemistrzyni Polski seniorek już w wieku 16 lat oraz członkini szerokiej kadry olimpijskiej na Igrzyska w Sydney (2000). Na przełomie wieków w klubie pojawiła się Alicja Ziaja – również członkini szerokiej kadry olimpijskiej (2004, 2008), multimedalistka drużynowych mistrzostw Europy i świata. Ziaja uznawana jest za najwybitniejszą zawodniczkę w historii sekcji.
Po śmierci Wojciecha Ruszkowskiego w 2007 roku sekcja zaczęła mieć problemy organizacyjne. Jego obowiązki przejął Paweł Matyja. Największym wyzwaniem stało się utrzymanie i renowacja strzelnicy, która została sprzedana innemu podmiotowi. Choć AZS nadal posiada licencję na prowadzenie sekcji strzelectwa sportowego, na kolejne sukcesy trzeba będzie poczekać.
Wśród wspomnień warto również uhonorować redaktor naczelną „Życia Regionu” – Agnieszkę Wójciak (z domu Jochymczak), która w 1993 roku zdobyła ósme miejsce w Drużynowych Mistrzostwach Polski (w składzie: Jochymczak, Bujak, Oczek, Major, Trąbska).
Strzelectwo w Częstochowie ma bogate tradycje – z miasta pochodzi m.in. srebrny medalista Igrzysk Olimpijskich w Melbourne w 1956 roku, Adam Smelczyński, specjalizujący się w strzelaniu do rzutków.
Fot. Marek Tęcza Fotografia
